Dünya haritası incelendiğinde kıta kenarlarının bir yapbozun parçaları gibi birbirine kusursuz oturacak denli uyumlu olduğu görülür. Bu uyumluluk Atlas Okyanusu’nun Güney Amerika ve Afrika kıyıları için geçerli olduğu gibi, daha küçük ölçekte Ege’nin her iki yakası ve adaları için de geçerlidir. Bu kusursuz uyumun arkasında, coğrafya ve jeolojinin bilimsel sırrının yatıyor olma olasılığı, insanlığın yakın… Continue reading Wegener’in Yapbozu: Levha Tektoniği
İsmini 19. yüzyılda yaşamış ünlü fizikçi ve kimyacı Michael Faraday’dan alan, çalışma prensibi basit elektrostatik kurallara dayanan bu düzeneği günlük hayatta birçok yerde görebilmek mümkün. Binlerce voltluk elektrik akımlarını perdeleyebilen, fiziksel arka planı 200 yıl önceye giden bu kafesin günlük hayatta nerelerde kullanıldığını ve nasıl çalıştığını inceleyelim. Faraday kafesleri çevreledikleri hacmi, dışarıda meydana gelen elektriksel… Continue reading Faraday Kafesi Nedir? Ne İşe Yarar?
Michael Faraday’ın yaşamı, birtakım yetersizliklerin, sıkıntıların, azimle, kararlılıkla ve arzuyla alt edilebileceğinin kuşkuya yer bırakmayan bir ispatını yapar. Bu sebepten Faraday, yaşamın ekonomik ve sosyal yapısı gereği birtakım imkanlara erişme olanağı bulunmayan kimseler için büyük ve heyecan uyandıran bir örnektir. Bir bilim adamı için olmazsa olmaz olan ve bilimsel çalışmaların sabır ve heyecanla sürdürebilmesi için… Continue reading Michael Faraday ve Elektromanyetizmanın Doğuşu
Bilinenin aksine, bilim, doğruları değil yanlışları arar. Bilimde doğruları aramanın ‘yanlış’ olduğunu öğreneli çok fazla zaman olmuyor. Bu epistemolojik yaklaşımı 20. yüzyılın Viyanalı felsefecisi Karl Popper’a borçluyuz. Popper, Einstein’ın ‘Genel Görelilik’ kuramının 1919’daki Güneş tutulması sırasında Arthur Eddington tarafından doğrulanmış olmasından çok etkilenmişti. Onu asıl etkileyen şey; tutulma sırasında Güneş’in yakınlarından geçip gelen uzak yıldız… Continue reading Hataları Tüketmek
Birçok kişi, insanın sahip olduğu bazı özelliklerin onu hayvanlardan ayırdığından emindir. Hatta gözlemlediğim kadarıyla bu durumu anlatırken kullanılan cümlenin şekli de hiç değişmez. Herkes ‘insanı hayvandan ayıran’ kalıbıyla cümleye girip kendince o şeyleri sıralar: akıl, mantık, bilinç, gelişmiş işbirliği kabiliyeti. Bu kalıp cümleyi moleküler biyoloji çalışan biyologlardan da duyabilirsiniz sokaktaki vatandaştan da. Sosyoloji kitaplarında da… Continue reading İnsanı Hayvandan Ayıran Özellikler Ne Kadar Anlamlı?
Hepinize tanıdık geldiğini bildiğim ve bilimin açığa çıkardığı en büyük tabiat yasalarından birini katı kalıplara sokan bir soru var: Evrime inanıyor musun? Bu soru belki hararetli bir tartışmanın başlangıcını belki de ayaküstü sürmekte olan bir muhabbetin can alıcı adımlarından birini oluşturabilir. Bu sorunun bilim camiasında birikmiş tonlarca kanıta rağmen halen evrim karşıtlığını sürdüren kesimler tarafından… Continue reading Evrime İnanmak
Oveka.net 