Bilinenin aksine, bilim, doğruları değil yanlışları arar. Bilimde doğruları aramanın ‘yanlış’ olduğunu öğreneli çok fazla zaman olmuyor. Bu epistemolojik yaklaşımı 20. yüzyılın Viyanalı felsefecisi Karl Popper’a borçluyuz. Popper, Einstein’ın ‘Genel Görelilik’ kuramının 1919’daki Güneş tutulması sırasında Arthur Eddington tarafından doğrulanmış olmasından çok etkilenmişti. Onu asıl etkileyen şey; tutulma sırasında Güneş’in yakınlarından geçip gelen uzak yıldız… Continue reading Hataları Tüketmek
Kategori: Sosyal Bilim
İnsan Varlığının Anlamı
Sidarta Gautama, bugünkü Hindistan topraklarında, Şakya kabilesinin kralı Suddhodana’nın oğlu olarak dünyaya geldiğinde erişemeyeceği, ulaşamayacağı, isteyip de yapamayacağı çok az şey vardı. İhtişamlı saray törenlerinde asil bir ailenin prensi olarak boy gösteriyor, her isteğini yerine getirmekle yükümlü olan saray eşrafının hizmetleri ile dünyanın tüm dert ve kederinden izole şekilde keyifli yaşamını sürdürüyordu. 29 yaşına geldiğinde… Continue reading İnsan Varlığının Anlamı
Dünyanın En Zenginleri Neden Çılgınca Kitap Okuyor?
Geçtiğimiz günlerde ‘Inside Bill’s Brain’ isminde harika bir belgesel izledim. Netflix’te 3 bölüm halinde yayınlanmış. Bill Gates’in hayatına dair küçük kesitler barındıran keyifli bir belgesel. Servetinin ciddi bir kısmını dünyadaki ekonomik adaletsizliği gidermeye ve önemli problemlere çözüm bulmaya harcayan ve inanılmaz derecede kitap okuyan bu adamı daha yakından tanımak; beni kitapların değerini farklı bir bakışla… Continue reading Dünyanın En Zenginleri Neden Çılgınca Kitap Okuyor?
Doğru Kitabı Okumak
Kitap okumak benim için bir iştir. Para kazanmak için yaptığım işe benzer bir iş. Programımı yapar, zaman ayırır, konsantre olur ve bu işi yapmaya başlarım. Kitap okumak asla bir "boş zaman faaliyeti" değildir. Bazen programlar yapılır "akşama buluşalım, uygun musun?" diye sorulur. "Hayır" derim "akşama işim var." Ne işin var sorusunun cevabının kitap okumak olması… Continue reading Doğru Kitabı Okumak
Kurtuluş’u Anlamak
29 Ekim 2019'da Ankara Devlet Opera ve Balesi’nin düzenlediği Cumhuriyet Bayramı konserine katıldık. Her milli bayramda olduğu gibi coşku ve neşeyle geçen bayram gününü bu sefer güzel bir konser ile taçlandıralım istedik. Etnik motiflerle birlikte Cumhuriyet aydınlanmasının çağdaş izlerini barındıran ve her gittiğimde büyülenerek izlediğim Ankara’nın opera binasının görkemli salonunda yerimizi aldığımızda, izleyeceğimiz etkinliğin, içimizdeki… Continue reading Kurtuluş’u Anlamak
Şiddet Eğiliminin Nörobiyolojik Kökeni: R-Kompleks
İnsan beyninin içerdiği katmanlar, evrimsel gelişimi özetleyen bir niteliğe sahiptir. Nörobilimci Paul D. MacLean’in “Triune brain” modeline göre beynin bedenle birleştiği noktada, beyin sapında R-kompleks (Reptilian kompleks – sürüngen beyin) adı verilen bir bölüm bulunur. Beynin bu bölümü evrimin ilkel aşamalarındaki gelişimin eseri olduğundan dolayı kuşlarda, sürüngenlerde ve memelilerde ortak olarak bulunur. Evrim süreci içerisinde… Continue reading Şiddet Eğiliminin Nörobiyolojik Kökeni: R-Kompleks
Ruanda Soykırımı ve Emperyalizmin Görünmeyen Eli
6 Nisan 1994 gecesi başkent Kigali üzerinde açık ve berrak bir hava vardı. Bölgesel barış gücü askerlerini taşıyan Belçika’ya ait uçak, iniş için Kigali Havalimanı’na doğru alçalışa geçmeye hazırlanıyordu. Ruanda yerel saati 20:20’yi gösterirken Tanzanya’dan gelen Falcon 50 tipi başkanlık uçağı Kigali üzerinde görüldü. Başkanlık uçağının görülmesiyle birlikte öncelik sırası hemen değiştirildi. Belçika uçağı iniş… Continue reading Ruanda Soykırımı ve Emperyalizmin Görünmeyen Eli
Yüz Yılın Ardından Bir ‘Yaban’ İncelemesi
15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir’e çıkan ilk askerlerle başlayan Yunan işgali kısa sürede Batı Anadolu coğrafyasının içlerine kadar ilerledi. 1921’in Eylül’ünde Ankara Polatlı’ya kadar gelmiş olan Yunan ordusu Anadolu topraklarındaki ilerleyişinin limitlerindeydi. Bu dönemde Afyon, Kütahya, Eskişehir, Bilecik, İzmit, Uşak gibi birçok ilin köy ve kasabalarında Türkler bilfiil Yunan işgali altında bulunuyor ve göz önünde… Continue reading Yüz Yılın Ardından Bir ‘Yaban’ İncelemesi
Politik Bakışla Kitleler Psikolojisi
Fizikte parçacıkların istatistiği, tekil bir parçacık hareketinin, bu parçacıklardan meydana gelen büyük kümeye genellenmesiyle elde edilir. Hidrojen atomunda tek başına bulunan elektronun hareketiyle Uranyum atomundaki 92 elektronun hareketi birbirinden farklı değildir. Benzer şekilde bir katı cisim içerisinde elektriksel iletime katkı sağlayan milyarlarca serbest elektron ile bir yarıiletkenin iletkenlik bandında bulunan tek bir elektron aynı yasalara… Continue reading Politik Bakışla Kitleler Psikolojisi
Politikada Makyavelizm
Bir yazarın başarısı kitabının ne kadar sattığıyla, bir yönetmenin başarısı filminin ne kadar izlendiğiyle, bir bilim insanının başarısı ise makalesinin ne kadar atıf aldığıyla büyük ölçüde orantılıdır. Büyük kitlelere ulaşabilen eserler, zaman zaman estetik veya nitelik açıdan vasat olsalar dahi başarılı sayılmışlardır. Politikada ise başarı oy oranlarıyla ölçülür ve politikacıların, büyük halk kitleleri önemsemediği müddetçe… Continue reading Politikada Makyavelizm